اجرای طرح پزشکی خانواده و نظام ارجاع در مناطق شهری بالای بیست هزار نفر

اجرا از 1بهمن ماه 1402

1- واحدهای ارائه خدمات سطح یک کدام است؟

  • پایگاه سلامت/پایگاه پزشکی خانواده
  • مرکز خدمات جامع سلامت

 2- ترکیب نیروهای شاغل در پایگاه سلامت/پزشکی خانواده چگونه است؟

  • پزشک، مراقب سلامت، کارشناس مامایی

 3- به ازاء چه جمعیتی یک مراقب سلامت در نظر گرفته می شود؟

  • به ازاء هر 1500 نفر جمعیت فعال شهری بالای 20 هزار نفر یک مراقب سلامت در نظر گرفته می شود.

 4- به ازاء چه جمعیتی یک پزشک در نظر گرفته می شود؟

  • به ازاء هر 3000 نفر جمعیت فعال شهری بالای 20 هزار نفر یک پزشک خانواده در نظر گرفته می شود.

 5- تیم پزشکی خانواده به چه جمعیتی ارائه خدمت می نماید؟

  • ارائه خدمات سطح یک به 3000 نفر جمعیت تحت پوشش در شهرهای بالای 20 هزار نفر (معیار جذب و بکرگیری تیم پزشکی خانواده با ازاء هر 3000 نفر جمعیت فعال خواهد بود)

 6- منظور از جمعیت فعال چیست؟

  • عبارت است از جمعیت شهری بالای 20 هزا نفر که در سه سال قبل از اجرای برنامه، حداقل یک خدمت (صرف نظر از خدمات کووید 19) را دریافت نموده اند.

 7- معیار راه اندازی پایگاه سلامت شهری چیست؟

  • به ازاء 6000 تا 9000 نفر جمعیت فعال (برای استقرار 4 تا 6 مراقب سلامت متناسب با فضای فیزیکی پایگاه) در نظر گرفته می شود.

 8- پایگاه پزشکی خانواده تجمیعی چیست؟

استقرار همزمان بیش از یک تیم پزشکی خانواده در پایگاه سلامت

 9- منظور از کارشناس ناظر چیست؟

  • هر مرکز خدمات جامع سلامت، حداقل یک کارشناس ناظر خواهد داشت که تا سقف 7 تیم پزشکی خانواده را نظارت خواهند کرد.

 10- تکالیف پایگاه سلامت/پزشکی خانواده چیست؟

  • شناخت و ثبت نام الکترونیک خانواده ها
  • خدمات مراقبتی گروه های سنی
  • خدمات گروه های آسیب پذیر
  • خدمات مشاوره ای
  • خدمات ویزیت سرپایی
  • خدمات ویزیت بهداشتی ویژه پزشک

 11- ترکیب نیروهای شاغل در مرکز خدمات جامع سلامت چگونه است؟

  • مسئول فنی، دندانپزشک، دستیار دندانپزشک، کارشناس ناظر، کارشناس سلامت روان، کارشناس تغذیه، کارشناس بهداشت محیط، کارشناس بهداشت حرفه ای، پذیرش، پرستار و کارشناس آزمایشگاه

 12- تکالیف مرکز خدمات جامع سلامت چیست؟

  • مدیریت سلامت منطقه از طریق مداخلات مؤثر عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت
  • ارائه خدمات سلامت دهان و دندان
  • ارائه خدمات پاراکلینیکی (آزمایش های سطح یک)
  • ارئه خدمات تخصصی مشاوره سلامت روان
  • ارائه خدمات تخصصی مشاوره تغذیه
  • نظارت بر اماکن عمومی و مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی
  • نظارت بر واحدهای صنفی صنعتی و کارخانجات در راستای سلامت محیط کار
  • ارائه خدمات درمانی سرپایی
  • نظارت بر پایگاه های سلامت و بررسی عملکرد پزشکان و مراقبین سلامت

 13- مسئول فنی چیست؟

  • به ازاء هر مرکز خدمات جامع سلامت شهرهای بالی 20 هزار نفر یک پزشک مسئول فنی لحاظ می گردد.

 14- واحدهای ارائه خدمات سطح دو چیست؟

  • بیمارستانهای دولتی (خدمات بستری)
  • درمانگاههای تخصصی دولتی و کلینیک های ویژه (خدمات تشخیصی درمانی سرپایی)
  • کلینیک های تخصصی بخش خصوصی و مطب های متخصصین (خدمات سرپایی)
  • مراکز پاراکلینیک بخش خصوصی و دولیت
  • مراکز تخصصی سرپایی (فیزیوتراپی،...)
  • داروخانه های بخش دولتی و خصوصی

15- بسته های خدمتی سطح یک چیست؟

  • بسته های خدمتی متناسب با نیاز گروه های سنی (خدمات مراقبتی، خدمات گروه های آسیب پذیر، خدمات ویزیت و خدمات کاهش آسیب)

 16- بسته های خدمتی سطح دو و سه چیست؟

  • خدمات تخصصی و فوق تخصصی تشخیصی، درمانی و بازتوانی سرپایی و بستری در قالب نظام ارجاع

 17- برنامه زمانبندی اجرای برنامه تا پیاده شدن کامل چیست؟

برنامه در 4 فاز اجرا خواهد شد. در فاز اول از هر دانشگاه یک شهرستان

برنامه در کلان شهرها در فاز چهارم اجرایی خواهد شد.

 18- اطلاع رسانی جهت فراخوان جذب مراقب سلامت و پزشک به چه نحوی است؟

در سایت دانشگاه، رسانه های محلی، گروه های مجازی اطلاع رسانی در خصوص سامانه ثبت نام انجام می شود.

سامانه به آدرس (salamat.gov.ir) فعال میباشد.

 19- دستور عمل جذب مراقب سلامت چیست؟

  • شرکت در فراخوان
  • بررسی صلاحیت علمی
  • اعلام نیاز محل بکارگیری توسط دانشگاه
  • طی مراحل گزینش
  • عقد قرارداد از سوی بیمه سلامت

 20- در برنامه پزشکی خانواده، ثبت نام از همه افراد باید انجام شود یا فقط افراد دارای دفترچه سلامت و تامین اجتماعی؟ تکلیف افراد فاقد دفترچه یا اتباع بیگانه چه خواهد شد؟

  • همه افراد
  • اتباع نیز شامل می شود.

 21- تکالیف کارشناسان و مراقبین و ماماهایی که هم اکنون در مراکز خدمات جامع سلامت و پایگاه ها شاغل هستند، چیست؟

به فعالیت خود ادامه می دهند.

 22- محتوای آموزش تدریس جهت مراقبین سلامت چیست و زمان آموزش چقدر است؟

بر اساس بسته خدمت 174 ساعت

محتواها بر اساس نظرات مدیران کل وزارتی بازنگری و نهایی شده

 23- آیا از مطب پزشکانی که با بیمه قرارداد دارند برای پایگاه پزشکی خانواده میتوان استفاده کرد؟

بله به شرط جذب مراقب و رعایت الزامات برنامه

 24-نحوه پرداخت به پزشکان متخصص و فوق تخصص طرف قرارداد پزشک خانواده شهری در نظام ارجاع سطح 2 چگونه است؟

پرداختهای فعلی به اضافه پاداش ارجاع

 

25- آیا در یک شهر، مناطق پایین شهر ضریب حقوقی بالاتری نسبت به مناطق بالاشهر خواهند داشت؟

در نظام پرداخت ضریب محرومیت اعمال میشود.

 

26- مراجعه بیماران در ساعت غیر از فعالیت پزشکان خانواده چگونه و به کجا خواهد بود؟ اگر به بیمارستان مراجعه کنند آیا مبالغ آزاد محاسبه می شود؟

مراجعه به بیمارستان و در صورت غیر اورژانس بودن بیمار به صورت آزاد محاسبه میشود.

وظایف طرح و گسترش در بخش راه اندازی واحدها :
1 – در ابتدای راه اندازی هر واحد جدید ( اعم از مرکز بهداشت شهرستان ، مراکز بهداشتی درمانی و خانه های بهداشت ) یک بار تجهیزات مورد نیاز تامین می گردد . در سنوات بعدی نگهداری و جایگزینی تجهیزات از محل منابع شبکه های بهداشت و درمان صورت می گیرد . در صورت تخصیص منابع جدید از سوی وزارت متبوع یا دانشگاه علوم پزشکی با توجه به تعداد واحدهای فعال ونیاز واحد  ، تقسیم می گردد .
3 – اگر مطابق طرح و گسترش هر شهرستان واحدی تاکنون فعال نشده باشد ( مانند مرکز بهداشتی درمانی یا خانه بهداشت ) با توجه به معیارهایی همانند : جمعیت تحت پوشش ، امکان تامین نیروی انسانی ، فضای فیزیکی و .... در اولویت راه اندازی قرار می گیرند . برای این واحدها نیز در شروع راه اندازی منابع مالی جهت خرید تجهیزات توسط مهاونت بهداشتی  تامین می گردد .

برنامه ها و فعالیت های پزشک خانواده
اجرای برنامه پزشک خانواده در استان کرمانشاه از سال 1384 لغایت 1389
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست و مرا عافیت بخش ، عافیت کافی و شفابخش وبرتر و روز افزون ، و در یک کلمه عافیت دنیا و آخرت ( صحیفه سجادیه – دعای آن حضرتبرای تندرستی )
برنامه پزشک خانواده :
برنامهپزشک خانواده تحول عظیمی در نظام سلامت ایجاد کرد و هدف اصلی اجرای این طرحسازماندهی نظام سلامت و درمان در کشور است تا به این وسیله خدمات بهداشتی درمانیتمامی افراد ساکن در روستاهای کشور را پوشش دهد و در هزینه های درمانی کشور نیز تاحدود زیادی صرفه جویی شود . پزشک خانواده مسئول ارائه خدمات جامع سلامت بطور مستمربه افراد تحت پوشش خود ( اعم از سالم و بیمار) بدون توجه به اختلاف سنی ، جنسی ،افتصادی ، فرهنگی و نوع بیماری از قبل از تولد تا لحظه مرگ می باشد . پزشک خانوادهموظف به ارائه خدمات با کیفیت ، جامع و متناسب با نیاز مردم برای تامین حفظ وارتقای سلامت فرد ، خانواده و جامعه بوده و مسئول ارتقای سلامت جسمی ، روانی واجتماعی جمعیت تحت پوشش وی است. اجرای این طرح کار مشترکی است بین وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی از یک سو و وزارت رفاه و تامین اجتماعی از سوی دیگر.
اهداف برنامه :
عدالت در سلامت
ارائه خدمات بصورت تیمی
جلب مشارکت مردم در ارتقای سلامت
جلبمشارکت سایر بخش های توسعه در برنامه های سلامت
اراته خدمات سلامت در قالبنظام ارجاع
اصلاح شیوه زندگی مردم
اجرای برنامه در شهرستان اسلام اباد غرب  :
در ابتدای سال 1384 و پس از تصویب بودجه بیمه روستایی در اسفند 1383،مجموعه دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه فعالیت خود را جهت اجرای برنامه پزشکخانواده شروع نمود. در مراکز شهری روستای شماره یک و دو مورخه 25/5/1384اغاز و 25/5/1384در مرکز شبانه روزی با تسهیلات زایمانی شهر حمیل نیز شروع و درپایان سال با توجه به جدا شدن شهرستان دالاهو در 8مرکز فعال ودر سال 1385در 9مرکز واجد شریط فعالیت اغاز گردید و با 16پزشک و 10ماما در کنار سایر کارکنان ، خدمات بهداشتی درمانی را به جمعیت تحت پوشش ارائهنمودند.
هدف کلی:
حفظ و ارتقاء سطح سلامت جمعیتروستایی و شهری زیر 20 هزار نفر استان از طریق اجرای برنامه پزشک خانواده.
اهداف اختصاصی:
 1-تداوم فعالیت58خانه بهداشت و 9 مرکز بهداشتی درمانی مجری برنامه.
2-جذب پزشک و ماماهایمورد نیاز بر اساس استانداردهای برنامه پزشک خانواده.  
3-ارتقاء حمایت وهمکاری سایر ادارات و نهادها در اجرای برنامه پزشک خانواده.
4-تأمین تجهیزاتمورد نیاز واحدهای ارائه دهنده خدمات.
5-ارتقاء هماهنگی با سطوح تخصصی جهتپذیرش بیماران ارجاعی و ارائه پسخوراند.
6و...
استراتژیها:
1) 
جلب حمایت و مشارکت اداراتو نهادهای استانی و شهرستانی
2) 
جلب مشارکت جامعه
3) 
توانمند سازی کارکناندر سطوح ستادی و محیطی
4) 
نظارت مداوم بر نحوه اجرای برنامه
5) 
بهبوداستاندارد تجهیزات واحدهای مجری برنامه


فعالیتها:
1-تشکیل جلسات هماهنگیبا حضور مدیر و معاون بهداشتی  و نماینده  پزشکان خانواده
2-تشکیل جلسات مستمر با کارشناسانستادی مرکز بهداشت شهرستان  


3-تشکیل جلسات اجرایی برنامه بیمه روستایی
4-جذب و اعزام پزشکانبه مراکز مورد نیاز ،

5-پایش مراکز  تابعهتوسط تیمهای اعزامی از مرکز بهداشت و ارائه پسخوراند
6- خرید تجهیزات برای مراکز بهداشتی درمانی مجری برنامه
7-نظارت مستمر بردرآمدها و هزینه های برنامه
....
مشکلات برنامه :
1. 
کمبود پزشک
2. 
عدم کفایت سرانه ها با توجه به افزایش هزینه ها
3. 
افزایش بار مراجعات
4. 
مشکلات مربوط به نظام ارجاع ( پذیرش،بازخورد و...)
5. 
کمبود دارویار وبهیار جهت داروخانه و تزریقات
6. 
کمبود اعتبارات جهت جایگزینی تجهیزاتفرسوده
7. 
عدم دریافت بموقع اعتباراتاز اداره کل بیمه خدمات درمانی
8. 
و...