مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری

مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری:

مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری شهرستان واقع شهرستانی مرکز شماره 3 شهری و روستایی

گیرندگان خدمت (گروههای هدف ) در مراکز مشاوره:

• افراد آلوده به عفونت HIV/ AIDS

• خانواده افراد آلوده و یا بیمار

• داوطلبین اختیاری مشاوره

• سوءمصرف کنندگان مواد مخدر

• افراد با سابقه بیماریهای آمیزشی

• افراد تماس یافته با خون ویا ترشحات آلوده

خدمات مراکز مشاوره :

به عنوان پل ارتباطی می توانند با همکاری سازمانها ونهاد هاومراکزکاهش آسیب :

– افراد در معرض خطر را شناسایی کنند

– با انجام مشاوره افراد دارای رفتار پر خطر را داوطلب انجام آزمایش کنند

– خانواده بیماران را مشاوره وبیماران را تحت خدمات مراقبتی ,درمان و کاهش آسیب ,حمایتی نمایند

– وبا ارسال دقیق و بموقع داده ها دربرنامه ملی کنترل بیماری نقش اساسی داشته باشد

اقدامات کاهش آسیب :

تعریف

*سیاستی است با تاکید بیشتر بر کاهش آثار منفی ناشی از مصرف مواد { در مقابل ترک کامل }

*همه مصرف کنندگان مواد آمادگی ترک را ندارند, ضمن این که اعتیاد یک بیماری مزمن است و در سیر آن به میزان زیادی عود اتفاق می‌افتد.

*65% موارد HIV مثبت در ایران, به دلیل اعتیاد تزریقی اتفاق افتاده است.

*بیماران مبتلا به اعتیاد تزریقی در معرض خطر بالاتر ابتلا به هپاتیت, بیش‌مصرف و مسمومیت, بیماری‌های مقاربتی و بیماری‌های پوستی قرار دارند.

موفقیت برنامه‌های کاهش آسیب

*مطالعات آمریکا, سوئد و سوئیس ( متادون) : کاهش رفتار تزریقی, کاهش مثبت شدن HIV

*مطالعات هلند, آمریکا و ایتالیا ( مشاوره, تعویض سرنگ) : کاهش رفتارهای مخاطره‌آمیز

*مطالعات انگلستان و هلند: کاهش دفعات تزریق, افزایش سن مصرف‌کنندگان تزریقی

ã مطالعه ادینبورگ ( کنترل و محدودیت شدید در توزیع سرنگ و سوزن) : اپیدمی هپاتیت B و HIV

اقدامات کاهش آسیب :

*آموزش :

*ایدز

*هپاتیت B و C

*رابطه جنسی ایمن

*مراقبت از رگ‌ها

*تزریق بهداشتی

مرکز درمان نگهدارنده متادون (MMT )

*مزیت‌های درمان نگاه‌دارنده :

*شخص را از مصرف تزریقی رها کرده و احتمال ابتلا به بیماری‌هایی هم‌چون ایدز و هپاتیت را کاهش می‌دهد.

*حداقل حالت نشئه را ایجاد می‌کند.

*در مصرف درازمدت به ندرت باعث خواب آلودگی و افسردگی می‌شود.

*ایرادات درمان نگاه‌دارنده:

Ð وابسته باقی ماندن فرد به یک ماده مخدر

نمونه‌های درمان نگاهدارنده :

*متادون

*بوپرنورفین

*لووآلفا استیل متادیل (LAAM)

در مطالعه‌ها, متادون به عنوان درمان نگاه‌دارنده موثرتر از داروهای دیگر بوده است.

مصرف متادون به عنوان درمان نگاه‌دارنده, به شکلی واضح میزان جرم و جنایت, ابتلا به ایدز و سوءمصرف مواد مخدر را کاهش می‌دهد.

موارد مهم تجویز متادون به عنوان درمان نگاه‌دارنده عبارتند از :

*تشخیص سوءمصرف مواد بر اساس DSM-IV و به‌خصوص سوءمصرف تزریقی هروئین

*سن بالای 18 سال

*سابقه ترک‌های ناموفق

*افراد کارتن خواب

*مبتلایان به

HIV

برنامه عملیاتی مراکزوپایگاههای مشاوره بیماریهای رفتاری

گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریها

مقدمه:

سلامتی را از ارزشمندترین نعمات خداوند وشکرانه این موهبت الهی را صیانت وتلاش در جهت تأمین وارتقاء آن می دانیم از سویی برخورداری از سلامتی حق مسلم افراد جامعه است که باید با سیاستگزاری صحیح واصولی مسئولین امر واجرای دقیق مجریان تحقق یابد بدیهی است که این امر مانند دیگر ضروریات حیات اجتماعی انسانها در گرو مشارکت مسئولانه ومتعهدانه کلیه آحاد جامعه دست یافتنی خواهد بود .

از آنجا که در سالهای اخیر رجعت بیماریهای بازپدید وظهور بیماریهای نوپدید تصورات دنیای پزشکی ودستیابی به هدف بهداشت برای همه در سال 2000 را با تردید مواجه نموده است ، رسالت تأمین سلامت جامعه تلاشی افزون تر را از سوی مجریان ومتصدیان آن می طلبد و بدون شک ضمانت همه جانبه از برنامه های آموزشی ، مراقبتی وحمایتی باید در دستور کار همه مسئولین ووظیفه اولی برای همه مجریان باشد .

یکی از اهداف مهم دست اندرکاران سلامت ایجاد آگاهی ونگرش صحیح نسبت به سلامت و بیماری در بین آحاد جامعه و سوق دادن آنها به سمت رفتارهائی است که موجب کاهش خطر ابتلا به بیماریها شده ونهایتا" سوق دادن جامعه و مردم به اجرای رفتارهای بهداشتی وکاهش خطر آلودگی با بیماری است ومسلما" در این راستا رسالت معاونت سلامت وزارت بهداشت وحوزه های معاونت بهداشتی دانشگاههای علوم پزشکی کشور نیز بهبود وارتقاء سطح زندگی کلیه بیماران می باشد.

از جمله بیماریهایی که از لحاظ گرفتاریهای اجتماعی،میزان شیوع، بروز در سنین فعال جامعه ، هزینه مراقبتی فراوان و میزان کشندگی بالا مد نظر می باشد بیماریهای رفتاری بوده که مستقیماّ بواسطه عدم آگاهیهای بهداشتی و رفتار غلط اجتماعی است.(بیماریهای رفتاری شامل عفونت HIV/AIDS ،مصرف مواد مخدر تزریقی وعفونتهای منتقله از راه تماس جنسی ( STI ) میباشد که عوارض شخصی اجتماعی بالایی داشته و همراه بودن این بیماریها منجر به افزایش خطر ابتلا به ایدز میباشد).

خطر بسیار مهم دیگر همبستگی شدید STI وعفونت HIV بوده در حالی که به علت نگرش و ذهنیات سوء حاکم در جامعه و بد نامی و ننگ ناشی از افشاء شدن بیماری تعداد زیادی از بیماران مبتلا به STI سعی می کنند وقوع آن را پنهان و از در خواست درمان علی الخصوص از بخش دولتی پرهیز نمایند ودر نتیجه با اقدام به خود درمانی یا تاخیر در درمان منجر به بروزعوارض وخیم وعواقب پایدار جسمی و روانی بسیاری برای تعداد کثیری از زنان و مردانی که عمدتاّ از جوان ترین (میانگین 24-15 سال ) و کار آمد ترین افراد اجتماع میباشند میگردد. ازسوی دیگر وجود زخمهای دستگاه تناسلی نظیر هرپس و سیفلیس ،خطر ابتلا به عفونت HIV را چهار برابر افزایش و حتی تغییرات التهابی ناشی از سوزاک ، عفونت کلامیدیا و تریکومونازیس خطر انتقال و ابتلا به عفونت HIV را بطور قابل توجهی افزایش میدهند در حالیکه با درمان سندرومیک STI میزان بروز عفونت HIV از راه تماس جنسی تا42 % کاهش می یابد.

بیماری مهلک دیگر روی آوردن به مصرف مواد مخدر تزریقی بوده که از دوجهت باید بررسی گردد، مصرف مواد مخدر تزریقی با توجه به درگیری فکری ومهجور شدن معتادین از جامعه و از هم پاشیدن کانون گرم خانواده ، بزهکاری باعث غیرفعال شدن جامعه جوان وفعال کشور شده و از طرفی بدلیل ارتباط نزدیک این افراد با یکدیگر باعث افزایش خطر انتقال عفونتهای منتقله از راه تزریق مشترک از جمله عفونتهای HIV/HCV/HBV میگردد.

بدیهی است افزایش دانسته های عمومی وایجاد رفتار مطلوب در آنان و ارائه آموزشهای بهداشتی به منظور اعتلای آگاهی های عمومی یکی از راهکارهای اساسی در نیل به اهداف مذکور است از طرفی اقدامات مشاوره ای ،مراقبتی، حمایتی ودرمانی بیماران جامعه وگروههای در معرض خطر(مصرف کنندگان مواد تزریقی و افراد با سابقهSTI ) نیز می تواند باعث تأمین نگرش صحیح و اشاعه رفتار سالم و قطع زنجیره انتقال یا کاهش عفونت زایی در افراد گردد.

گروه های هدف در امر مقابله با ایدز

به منظور اجرا یک برنامه منسجم به منظور مقابله با بیماری ایدز در جامعه گروههای ذیل در جامعه بایستی مورد توجه قرار گیرند:

1-عموم مردم جامعه که بایستی واقعیت های موجود در رابطه با بیماری را بدانند و از میزان وحشت بیمورد آنان کاسته و راههای اصولی مقابله با بیماری را بشناسند . در این مورد اقدامات آموزشی و فرهنگی که موجب کاهش ننگ ناشی از ایدز در جامعه گردد نیز حائز اهمیت می باشد.

2-گروههای در معرض خطر که خود شامل دو دسته ذیل هستند:

2-1-افرادی که رفتارهای پرخطر ندارند، اما در معرض انجام این رفتارها قرار دارند . این گروه عمدتا شامل جوانان و نوجوانان می باشند که در حال شکل گیری شخصیت و رفتار می باشند و بایستی با انجام آموزشهای ویژه و مشاوره های اصولی به آنان در جهت ساخت یک رفتار سالم کمک کرد . ا ز ین پس این گروه با عنوان“ افراد در معرض خطر” نامیده خواهند شد.

2-2-افرادی که دارای رفتارهای پرخطر هستند. این گروه عمدتا شامل معتادین تزریقی ، افراد دارای رفتارهای جنسی نامطمئن ، مبتلایان به بیماریهای مقاربتی ،همسر افراد آلوده و… می باشند. در این گروه ضمن آنکه با انجام آموزش های ویژه و مشاوره های اصولی میتوان موجب ترک و یا تغییر در رفتار پرخطر آنان شد به گونه ایی که آسیب های ناشی از این رفتارها به حداقل ممکن برسد. از آنجا که تشخیص به هنگام آلودگی در جهت مراقبت های بعدی و کنترل عوارض بیماری در جامعه بسیار حائز اهمیت است ، لازم است امکان انجام آزمایشهای داوطلبانه جهت این گروه نیز فراهم آید. ا ز ین پس این گروه با عنوان“ افراد پر خطر” نامیده خواهند شد.

3-افراد آلوده و یا بیمار:

آموزش ، مشاوره ، مراقبت و درمان و حمایت از این افراد از اصول کلی کنترل بیماری در جامعه می باشد.و لازم است زمینه ایی فراهم آید تا این افرادبتوانند جهت انجام مشاوره ، مراقبت و حمایت بدون واهمه از ایجاد ننگ و بدنامی به مراکز ذیصلاح مراجعه کنند.

تعریف مرکزمشاوره بیماریهای رفتاری :

مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری مراکزی هستند که قابلیت انجام خدمات آموزشی، مشاوره، پیشگیری، مراقبت و درمان گروههای پرخطر و افراد آلوده وبیمار (گروههای 3 و 4 ) و آموزش و مشاوره گروههای در معرض خطر(گروه2) و هدایت برنامه های آموزشی جهت عموم مردم جامعه (گروه 1) را داشته باشد. یک مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری بهتر است کلیه ابعاد در نظر گرفته شده را پوشش دهد اما در صورت عدم امکان حداقل پوشش گروههای 3 و 4 الزامی است.

این مراکز در نظام شبکه های بهداشتی استان کرمانشاه در سه سطح ذیل طراحی شده اندکه عبارتند از:

-پایگاههای مشاوره بیماریهای رفتاری

-مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری شهرستان

-مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری استان

پایگاه های مشاوره بیماریهای رفتاری:

این پایگاهها در اصل همان مراکز بهداشتی – درمانی در سطح شهرستانها می باشند که پزشک و کاردان مبارزه با بیماریهای شاغل در آن مراکز آموزش ویژه دیده اند و در جهت آموزش و مشاوره افراد در معرض خطر و مشاوره و مراقبت افراد پرخطر اقدام می کنند.بنا بر جمعیت و امکانات موجود هر شهرستان می تواند بین یک تا چند پایگاه مشاوره داشته باشد.

مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری شهرستان:

این مراکز علاوه بر اقدامات پایگاههای مشاوره ، در امر آموزش ، مشاوره و مراقبت افراد آلوده و بیمار نیز در چهار چوب تعریف شده اقدام خواهند کرد. ضمنا نظارت بر پایگاههای مشاوره و جمع بندی آمار و… را نیز برعهده دارند .

مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری استان:

این مراکز علاوه بر اقدامات مراکز مشاوره شهرستان ، در امر مراقبت درمان افراد آلوده و بیمار در سطح تخصصی اقدام خواهند کرد. ضمنا هدایت برنامه و نظارت بر مراکز مشاوره شهرستانها و پایگاههای مشاوره و جمع بندی آمار و… و هماهنگی های برون بخشی را نیز برعهده دارد .

توجه به نکات ذیل در راه اندازی مراکز مشاوره از اهمیت ویژه ایی برخوردار است:

تنها در صورتی مراکز و پایگاههای مشاوره ، مجوز راه اندازی دارند که پرسنل شاغل در آن مراکز دوره های آموزشی مشاوره را گذارنده باشند و گواهینامه پایان دوره را دریافت نموده باشند.

سایر پرسنل غیر مرتبط با مرکز مشاوره در مراکز بهداشتی – درمانی مذکور نیز بایستی آموزش لازم در خصوص نحوه برخورد با افراد آلوده و بیمار و افراد پرخطر را دریافت دارند.

لازم است کلیه مراکز و پایگاههای مشاوره ، در داخل مراکز بهداشتی – درمانی و ترجیحا در مراکزی که بیشترین تردد را داشته و خدمات بیشتری ارائه می دهند راه اندازی شوند و از جداسازی آنان از سیستم بهداشتی جدا خودداری شود.

لازم است در مراکز و خصوصا پایگاههای مشاوره ، خدمات مشاوره ایی و آموزشی در خصوص سایر بیماریها ( سل ، بیماریهای غیر واگیر مانند تالاسمی ، دیابت ، فشار خون و…) نیز ارائه شود.

مراکز به گونه ایی انتخاب گردند که امکان دسترسی افراد به آنان به راحتی امکان پذیر باشد و امکانات رفاهی جهت مراجعین در مرکز وجود داشته باشد.

در هر شهرستان بهتر است با راه اندازی یک پایگاه مشاوره ، فعالیت آغاز گردد و پس از ایجاد پذیرش در جامعه به تدریج خدمات مربوط به مراکز مشاوره شهرستان در آن مرکز ا دغام گردد.

کلیه خدمات ارائه شده در این مراکز محرمانه و رایگان می باشد

چارت سازمانی مرکزمشاوره بیماریهای رفتاری پیشرفته:

نیروی انسانی مورد نیاز:

1. پزشک(2 یا 3 نفر)

2. کارشناس روانشناسی

3. کارشناس مامائی

4. کارشناس مبارزه با بیماریها

5. کارشناس یا کاردان علوم آزمایشگاهی

6. کارشناس یا کاردان آمار و کامپیوتر

7. کاردان بهداشت عمومی زن

8. کاردان بهداشت عمومی مرد

9. مسئول پذیرش و بایگانی

10. مددکار اجتماعی

11. تکنسین امور دارویی

12. نیروی خدمات

rگروههای هدف در مرکز مشاوره :

1 – افراد HIV/ AIDS

2 – خانواده افراد آلوده و یا بیمار

3 – داوطلبین اختیاری مشاوره

4 – معتادین

5 – افراد با سابقه بیماریهای آمیزشی

6-افراد تماس یافته با خون و یا ترشحات آلوده

rرئوس اقدامات انجام شده در مرکز مشاوره

در این مرکز مراجعین یا افراد ی هستند که از قبل در این مرکز دارای پرونده بوده اند. ویا از پایگاهها ی مشاوره به مرکز ارجاع داده می شوند. داوطلبین اختیاری مشاوره ترجیحا در پایگاههای مشاوره پذیرش می شوند اما در هر حال این مراکز هم امکان ارائه خدمت به آنان خواهد داشت.

در صورتی که فرد بصورت داوطلبانه مراجعه کند پس از انجام VCT (مشاوره و آزمایش داوطلبانه ) بنا به ضرورت جهت تشکیل پرونده و دریافت خدمات لازم یه یکی از واحدهای اصلی مرکز ارجاع خواهد شد .

بدیهی است افرادی نیز که دارای پرونده بوده و یا موارد شناخته شده قبلی هستند در بدو ورود به واحدهای مربوطه ارجاع خواهند شد

1-اقدامات انجام شده جهت داوطلبین اختیاری مشاوره:

اینان افرادی هستند که به واسطه داشتن یک رفتار پرخطر و یا تماس با افرادی که دارای رفتار پرخطر هستند و یا حتی به منظور کسب اطلاعات بیشتر داوطلبانه و یا بصورت تلفنی با این مرکز ارتباط برقرار می کنند. نحوه آشنائی این افراد با مرکز مشاوره غالبا" ازطریق سایر مراجعین مرکز و یا هسته های آموزشی مبارزه با بیماریهای رفتاری ویا ارجاع از مراکز بهداشتی – درمانی و سایر ارگانهای مرتبط می باشد

پس از مراجعه اقدامات ذیل جهت آنان ارائه خواهد شد:

1- تکمیل فرم مشاوره عمومی

2- انجام مشاوره به منظور بررسی رفتارهای پرخطر

3- آموزش در خصوص راههای انتقال و راههای پیشگیری از ابتلا به ایدز و راههای کاهش آسیب

4- انجام آزمایش تنها در صورتی که سابقه تماس مشکوک داشته باشد(سابقه دریافت خون ، خالکوبی و….)

5- ثبت کلیه اطلاعات در فرمهای مخصوص و کامپیوتر

در صورتی که این افراد دارای سابقه اعتیاد و یا STD و روابط جنسی مشکوک باشند در واحدهای تخصصی اعتیاد و STD خدمات لازم را دریافت خواهند نمود .درصورتی که دارای پاسخ آزمایش مثبت از نظر HIV باشند به واحد HIV ارجاع خواهند شد.

2-اقدامات انجام شده در واحد های اصلی مرکز:

الف -واحد HIV/ AIDS:

در این واحد گروههای ذیل خدمت دریافت می کنند:

الف-1-افراد آلوده و یا بیمار

الف-2-خانواده افراد آلوده و بیمار

الف-3- تماس یافتگان با خون و ترشحات

خدمات ارائه شده در مورد هر گروه به شرح ذیل می باشد:

الف-1-افراد آلوده و یا بیمار

1. جمع آوری گزارش موارد شناسائی شده

2. تشکیل پرونده اولیه (پرونده غیر فعال)

3. ثبت مشخصات بیمار در کامپیوتر و دفاتر مخصوص

4. انجام پیگیری فعال و دعوت از فرد و خانواده وی جهت مراجعه به مرکز

5. تشکیل پرونده فعال پس از اولین مراجعه بیمار

6. انجام مشاوره با بیمار به منظور کمک به فرد و خانواده وی در پذیرش بیماری و کاهش رفتارهای پرخطر و ایجاد رفتار سالم حداقل ماهی یکبار

7. انجام معاینه کامل وبررسی وضعیت بیمار از نظر بیماریهای همراه و تعیین فاز بیماری و ثبت نتایج و یافته ها در پرونده بیمار(هر ماه توسط پزشک مر کز و درصورت نیاز توسط متخصص عفونی )

8 – ارجاع به مرکز مشاوره استان جهت انجام آزمایش های پایه و پیگیر مورد نیاز و تکرار آن براساس دستورالعمل

9 –اقدامات پروفیلاکسی در صورت لزوم، تنها پس از تائید و تعیین رژیم درمانی توسط مرکز مشاوره استان

§سل : کلیه افراد طبق دستورالعمل اجرایی باید از نظرابتلا به TB بررسی گردند و چنانچه وجود بیماری رد شد و فرد دارای PPD مثبت باشد بر اساس دستورالعمل تحت پروفیلاکسی قرار می گیرد.(در صورت اثبات سل تحت درمان با استراتژی DOTs قرار میگیرند.)

§PCP : بر اساس شمارش CD4 و بر اساس دستورالعمل

§پروفیلاکسی به زنان باردار HIV مثبت جهت پیشگیری انتقال عفونت به نوزاد

10- تجویز دارو وانجام درمان های سرپائی موردنیاز ازجمله:

§سل: درمان کلیه مبتلایان به سل تحت نظارت مستقیم و به روش DOTS .

§سایرعفونتها: بنا به ضرورت و درصورت لزوم

§اختلالات روانی : درصورت لزوم تجویز داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب و…

§درمانهای سندرومیک: درصورت لزوم تجویز انواع مسکنها و سداتیوها و…..

11 - ارجاع: افراد در صورت لزوم جهت دریافت اقدامات تخصصی تر و یا خدمات حمایتی به سطوح ذیل ارجاع می شوند:

§ارجاع به مرکز استان

§ارجاع جهت مشاوره های تخصصی

§بیمارستانها جهت درمانهای بستری و یا اعمال جراحی

§دندانپزشکی

§بهزیستی جهت ترک اعتیاد

§کمیته امداد و هلال احمر و…. جهت دریافت خدمات حمایتی

12 - انجام واکسیناسیون: واکسنهای هپاتیت ،توام، پنوموکوک ،آنفولانزا جهت این افراد تلقیح می گردد.

13-ارائه خدمات تنظیم خانواده: به منظور پیشگیری از بارداری افراد متاهل و همچنین جلوگیری از انتقال عفونت با توزیع کاندوم

14 – انجام اصولHarm Reduction :

§آموزش روشهای مناسب کاهش آسیب.

§تحویل سرنگ رایگان به مصرف کنندگان مواد تزریقی

§تحویل داروهای مسکن و… و داروهای ترک اعتیاد

§ تحویل داروهای جایگزین مثل متادون

§مشاوره و آموزش به منظور تغییر روش مصرف از تزریقی به تدخینی و یا خوراکی

§کمک به ترک اعتیاد (ارجاع به مراکز مخصوص)در صورت اعلام آمادگی بیمار درمان ترک کامل(complete treatment)

§تحویل کاندوم به کلیه متقاضیان تحت مراقبت مرکز اعم از مجرد و یا متاهل

15- انجام پذیرائی: به منظور ایجاد فضائی دوستانه و صمیمی که منجر به پذیرش بهتر بیماران و ایجاد آرامش در آنان می گردد.

16 - تشکیل گروه های همیار در بین بیماران به منظور ایجاد حس همیاری و تعامل در آنان .این گروهها در زمینه های مختلف زیر فعالیت می کنند:

§بیماریابی و معرفی مرکز به افراد با رفتارهای پرخطر

§تشکیل جلسات گروه درمانی و آموزش به سایر بیماران و یا افراد در معرض خطر

§همیاری در حفظ بهداشت محیط جامعه و معدوم کردن سرنگ و …. از سطح شهر

§انجام مشاوره با افراد جدید

§تشکیل تیم های ورزشی و اردوهای فرهنگی ورزشی

§تشکیل گروه های موسیقی

§تشکیل کارگاه های خیاطی و قالیبافی و…..(در صورت امکان)

§همیاری در انجام امور مرکز مشاوره (دادن نوبت ، ایجاد نظم و انظباط در مرکز و…)

§تشکیل گروههای رابط سلامت در جامعه جهت ارائه خدمات Harm Reduction به گروههای پرخطری که به مرکز مراجعه نمی کنند(outhreach)

17- ویزیت منزل در موارد ذیل انجام می گیرد:

§نیاز به مشاوره خانواده

§حل اختلافات خانوادگی

§عدم توانایی بیمار در مراجعه به مرکز

18 - انجام پیگیری فعال در صورت عدم مراجعه بیماربا دقت کامل وحفظ اصول محرمانه بودن اسرار.

19- ثبت کلیه اقدامات در دفاتر مخصوص و کامپیوتر

20- تکمیل فرمهای لیست خطی ،بررسی و پیگیری بالینی و در صورت مواجهه فرم بررسی آسیبهای شغلی و ارسال به معاونت بهداشتی دانشگاه

21 – بررسی علت مرگ و ثبت آن در فرم بررسی بالینی و فرم ثبت موارد مرگ مبتلایان.

الف-2- خانواده افراد آلوده به عفونت HIV/AIDS:

پس از مشاوره با بیمار و جلب رضایت وی ترتیب ملاقات با افراد خانواده بیمار داده می شود که این ملاقات بصورتهای مختلف (مراجعه افراد خانواده همراه بیمار، مراجعه افراد خانواده به دنبال دعوت، مراجعه مسئولین پیگیری به درب منزل بیمار و ....) صورت میگیرد. این کار با دقت انجام میشود. در این بین مشاوره خانواده گروههای اصلی ذیل را در بر می گیرد :

1-همسر بیمار

1-1-همسر بیماران متاهل (که در حال حاضر با یکدیگر زندگی می کنند)

1-2-همسر بیماران مطلقه و یا جدا شده

1-3-همسر بیماران فوت نموده

2- سایر اعضا خانواده

که اقدامات ذیل برای این افراد به مرحله اجرا در خواهد آمد:

1-انجام مشاوره به منظور ایجاد حس پذیرش بیمار در خانواده و کاهش استرسهای ناشی از بیماری در خانواده

2- ارائه آموزش درخصوص

§راههای انتقال و راههای عدم انتقال بیماری

§نحوه برخورد صحیح با بیمار

§رعایت اصول صحیح پیشگیری از آلودگی

3- انجام آزمایش :

§همسر بیماران (که در مورد افراد متاهل این آزمایش هر سه ماه یکبار بایستی تکرار شود)

§فرزندان زنان آلوده با توجه به سن کودک و تاریخ احتمالی آلودگی مادر

4- ارجاع جهت دریافت خدمات حمایتی به ارگانهای مرتبط مانند کمیته امداد و هلال احمر و…

5- مشاوره وکمک به حل مشکلات خانوادگی به منظور حفظ کانون خانواده ورفع تنش های احتمالی موجود

6- ثبت نتایج مشاوره و نتایج آزمایش در فرمهای مخصوص و کامپیو تر

الف-3- تماس یافتگان با خون و ترشحات:

اینان افرادی هستند که دچار صدمات شغلی شده و یا از اعضا خانواده بیماران می باشند و یا به نوعی حین نزاع و یا… با خون ویا ترشحات آلوده تماس پیدا کرده اند. این افراد غالبا اگر از بیمارستانها ارجاع شده باشند دوز اول پرفیلاکسی را دریافت نموده اند.

پس از مراجعه فرد اقدامات ذیل جهت وی به مرحله اجرا در خواهد آمد:

1. خوراندن اولین دوز پرفیلاکسی بر اساس دستورالعمل(در صورتی که در بیمارستان دریافت نکرده باشد)

2. مشاوره با فرد جهت کاهش تنش و حفظ آرامش و در صورت لزوم با خانواده وی

3. تکمیل فرم بررسی تماس یافتگان با خون و ترشحات

4. دریافت تایید از مرکز استان در خصوص لزوم ادامه پروفیلاکسی

5. آموزش به فرد در خصوص احتمال خطر و چگونگی مصرف دارو و اقدامات پیگیری بعدی

6. انجام آزمایشهای پایه مورد نیاز بر اساس دستورالعمل

7. بررسی و ضعیت بیماری که فرد با وی تماس یافته است

8. تحویل دارو ی پروفیلاکسی به فردبر اساس دستورالعمل

9. پیگیری آزمایشهای بعدی بر اساس دستورالمل

10. ثبت اطلاعات در فرمهای مخصوص و کامپیوتر

ب-واحد اعتیاد:

گروه هدف در این واحد افرادی هستند دارای اعتیاد می باشند

این افراد اغلب جزء داوطلبین اختیاری مشاوره هستند .و یا از سایر ارگانها و سازمانها و یا مراکز بهداشتی – درمانی به این مرکز ارجاع شده اند.

خدمات ذیل جهت این افراد به مرحله اجرا در خواهد آمد:

1- تشکیل پرونده و تکمیل فرم مشاوره ویژه اعتیاد

2- انجام مشاوره

3- آموزش به منظور روشهای انتقال و پیشگیری از HIV و شیوههای کاهش آسیب

4-انجام آزمایش HIV و هپاتیت B و C در مصرف کنندگان مواد تزریقی و تکرار آزمایش HIV حداقل هر 3 ماه یکبار

5-روشهای کاهش آسیب جهت معتادین تزریقی

§ آموزش نحوه استفاده از ضدعفونی کننده ها و تزریق سالم

§ مشاوره جهت تغییر روش مصرف از نوع تزریقی به تدخینی و خوراکی

§ تحویل سرنگ به مصرف کنندگان مواد تزریقی

§ تحویل کاندوم به مصرف کنندگان مواد تزریقی

6- ارجاع به مراکز ویژه ترک اعتیاد ( در صورت اعلام آمادگی فرد)

7- انجام آموزش و مشاوره با خانواده آنان در خصوص آسیبهای ناشی از اعتیاد و جلب حمایت آنها در جهت ترک اعتیاد فرد معتاد

8 - تشکیل گروه های همیار در بین معتادین به منظور ایجاد حس همیاری و تعامل در آنان .این گروهها در زمینه های مختلف زیر فعالیت می کنند:

§بیماریابی و معرفی مرکز به افراد با رفتارهای پرخطر

§تشکیل جلسات گروه درمانی و آموزش به سایر بیماران و یا افراد در معرض خطر

§همیاری در حفظ بهداشت محیط جامعه و معدوم کردن سرنگ و …. از سطح شهر

§تشکیل تیم های ورزشی و اردوهای فرهنگی ورزشی و موسیقی و..

§همیاری در انجام امور مرکز مشاوره (دادن نوبت ، ایجاد نظم و انظباط در مرکز و…)

9- ثبت مشخصات و اطلاعات حاصله در فرمهای مخصوص و کامپیوتر

ج- واحد STI:

گروه هدف این واحد افرادی هستند که مبتلا به یک بیماری مقاربتی بوده و یا دارای تماس جنسی مشکوک بود ه اند .این افراد اغلب جز داوطلبین اختیاری مشاوره هستند ویا از سایر سطوح و ارگانها (دادگستری و دادگاه انقلاب، بهزیستی، زندانها، مراکز بهداشتی – درمانی و بیمارستانها، پزشکان بخش خصوصی و…)به مرکز ارجاع شده اند. پس از مراجعه این افراد اقدامات ذیل جهت آنان انجام میگیرد

1- تشکیل پرونده و تکمیل فرم ویژه بررسی بالینی STI

2- انجام معاینات بالینی لازم

3- انجام مشاوره به منظور کاهش استرسهای روحی روانی ناشی از بیماری

4- ارائه آموزش به منظور به حداقل رساندن عوارض ناشی از بیماری و استفاده از کاندوم در تماسهای جنسی و راههای انتقال سایر بیماریهای مقاربتی

5- انجام مشاوره و آموزش شریک جنسی بیمار در صورت تمایل بیمار

6- تحویل داروهای درمانی لازم وانجام درمان سندرومیک

7- تحویل کاندوم به بیماران

8- انجام آزمایش های تشخیصی لازم از جمله HIV , VDRL و…(در کلینیک های پیشرفته رنگ آمیزی گرم و کشت گونوکک نیز انجام میشود.)

10- تعیین زمان مراجعه بعدی به منظور پیگیری اقدامات تشخیصی و درمانی (بعلت مسائل فرهنگی پیگیری فعال جهت دعوت از این افراد صورت نمی گیرد.)

11- ارجاع به سطوح تخصصی در صورت لزوم

12- ثبت کلیه اطلاعات در فرمهای مخصوص و کامپیوتر

سایر اقدامات انجام شده در مرکز:

1-هدایت برنامه های آموزش عمومی و معرفی مرکز:

-.تشکیل هسته های دانش آموزی و دانشجوئی مبارزه با ایدز و اعتیادو استفاده از نیروی جوانان در امر آموزش ، بیماریابی و…

-تشکیل هسته های مردمی (رابطین بهداشت و گروههای همیار بیماران و..)

-تهیه فیلم های آموزشی

-تهیه پمفلت و تراکت و…

2-هماهنگی های درون بخشی:

-بیمارستانها و سطوح تخصصی در خصوص ارجاع مواد مشکوک و پذیرش بیماران ارجاع شده

-بخش خصوصی در خصوص ارجاع مواد مشکوک و پذیرش بیماران ارجاع شده

3.هماهنگی های برون بخشی :

-جلب همکاری سایر ارگانها و موسسات در امر حمایت از زنان آلوده بی سرپرست ،کودکان و خانواده های متاثر از HIV

4-آموزش نیروهای پایگاهها

5-پایش و ارزیابی عملکرد پایگاهها

6-جمع بندی و آنالیز آمار ( خدمات کامپیوتری):

در این بخش کلیه آمار و اطلاعات بدست آمده از پرونده ها و نتایج بررسی های پزشکی طبق دستورالعمل مدون و بصورت کامپیوتری ثبت میشود. و امارهای شهرستانهای تابعه نیز جمع آوری شده وضمن ارائه آمار فعالیتهای ماهیانه با آنالیز اطلاعات موجود سیمای اپیدمیولوژیک بیماریهای تحت پوشش ترسیم می گردد. .

8-انجام و همکاری در انجام پژوهشهای کاربردی

بخش سوم:

پایگاههای

مشاوره بیماریهای رفتاری

rگروههای هدف در مرکز مشاوره :

1 – داوطلبین اختیاری مشاوره

2 – معتادین

3 – افراد با سابقه بیماریهای آمیزشی

rرئوس اقدامات انجام شده در مرکز مشاوره

فرد بصورت داوطلبانه مراجعه می کند پس از انجام VCT (مشاوره و آزمایش داوطلبانه ) بنا به ضرورت جهت تشکیل پرونده و دریافت خدمات لازم یه یکی از واحدهای اصلی مرکز ارجاع خواهد شد .

1-اقدامات انجام شده جهت داوطلبین اختیاری مشاوره:

اینان افرادی هستند که به واسطه داشتن یک رفتار پرخطر و یا تماس با افرادی که دارای رفتار پرخطر هستند و یا حتی به منظور کسب اطلاعات بیشتر داوطلبانه و یا بصورت تلفنی با این مرکز ارتباط برقرار می کنند. نحوه آشنائی این افراد با پایگاه مشاوره غالبا" ازطریق سایر مراجعین مرکز و یا هسته های آموزشی مبارزه با بیماریهای رفتاری ویا ارجاع از مراکز بهداشتی – درمانی و سایر ارگانهای مرتبط می باشد

پس از مراجعه اقدامات ذیل جهت آنان ارائه خواهد شد:

1- تکمیل فرم مشاوره عمومی

2- انجام مشاوره به منظور بررسی رفتارهای پرخطر

3- آموزش در خصوص راههای انتقال و راههای پیشگیری از ابتلا به ایدز و راههای کاهش آسیب

4- انجام آزمایش تنها در صورتی که سابقه تماس مشکوک داشته باشد(سابقه دریافت خون ، خالکوبی و….)

5- ثبت کلیه اطلاعات در فرمهای مخصوص و کامپیوتر

در صورتی که این افراد دارای سابقه اعتیاد و یا STD و روابط جنسی مشکوک باشند فرمهای تخصصی اعتیاد و STD جهت آنان تکمیل شده و خدمات لازم را دریافت خواهند نمود .درصورتی که دارای پاسخ آزمایش مثبت از نظر HIV باشند به مراکز مشاوره ارجاع می گیردند.

واحد اعتیاد:

گروه هدف در این واحد افرادی هستند دارای اعتیاد می باشند

خدمات ذیل جهت این افراد به مرحله اجرا در خواهد آمد:

1- تشکیل پرونده و تکمیل فرم مشاوره ویژه اعتیاد

2- انجام مشاوره

3- آموزش به منظور روشهای انتقال و پیشگیری از HIV و شیوههای کاهش آسیب

5-روشهای کاهش آسیب جهت معتادین تزریقی

§ آموزش نحوه استفاده از ضدعفونی کننده ها و تزریق سالم

§ مشاوره جهت تغییر روش مصرف از نوع تزریقی به تدخینی و خوراکی

§ تحویل سرنگ به مصرف کنندگان مواد تزریقی

§ تحویل کاندوم به مصرف کنندگان مواد تزریقی

6- ارجاع به مراکز ویژه ترک اعتیاد ( در صورت اعلام آمادگی فرد)

§بیماریابی و معرفی مرکز به افراد با رفتارهای پرخطر

§تشکیل جلسات گروه درمانی و آموزش به سایر بیماران و یا افراد در معرض خطر

§همیاری در حفظ بهداشت محیط جامعه و معدوم کردن سرنگ و …. از سطح شهر

§تشکیل تیم های ورزشی و اردوهای فرهنگی ورزشی و موسیقی و..

§همیاری در انجام امور مرکز مشاوره (دادن نوبت ، ایجاد نظم و انظباط در مرکز و…)

9- ثبت مشخصات و اطلاعات حاصله در فرمهای مخصوص و کامپیوتر

STI:

1- تشکیل پرونده و تکمیل فرم ویژه بررسی بالینی STI

2- انجام معاینات بالینی لازم

3- انجام مشاوره به منظور کاهش استرسهای روحی روانی ناشی از بیماری

5- انجام مشاوره و آموزش شریک جنسی بیمار در صورت تمایل بیمار

6- تحویل داروهای درمانی لازم وانجام درمان سندرومیک

7- تحویل کاندوم به بیماران

11- ارجاع به سطوح تخصصی در صورت لزوم

12- ثبت کلیه اطلاعات در فرمهای مخصوص و کامپیوتر

سایر اقدامات انجام شده در مرکز:

1-هدایت برنامه های آموزش عمومی و معرفی مرکز:

-تشکیل هسته های مردمی (رابطین بهداشت و گروههای همیار بیماران و..)

-تهیه فیلم های آموزشی

-تهیه پمفلت و تراکت و…

2-هماهنگی های درون بخشی:

-بیمارستانها و سطوح تخصصی در خصوص ارجاع مواد مشکوک و پذیرش بیماران ارجاع شده

-بخش خصوصی در خصوص ارجاع مواد مشکوک و پذیرش بیماران ارجاع شده

3-جمع بندی و آنالیز آمار ( خدمات کامپیوتری):